Batas Militar 101

Ang Batas militar ay ang pagpalit ng sibilyan na gobyerno para sa isang militar na pamamahala. Dito, maaaring lumago ang mga  curfew, paghatol ng mga korteng militar sa mga sibilyan, at ang suspensiyon ng writ of habeas corpus. Ang writ of habeas corpus, na Latin para sa “having the body,” ay maaaring gamitin ng mga mamamayan bilang proteksyon laban sa ilegal na pagkabilanggo. Ito ay isinususpinde tuwing panahon ng krisis para ipalaganap ang hustisya. 

Ayon sa ating Konstitusyon, maaaring gamitin ng Pangulo ang kanyang kapangyarihan bilang Commander-in-Chief ng sandatahang lakas ng Pilipinas para protektahan at siguraduhin ang kaligtasan ng mga Pilipino. maaari niya rin suspindehin ang pribilehiyo ng writ of habeas corpus o ideklara ang martial law sa kahit na anong parte ng bansa kapag lumaganap dito ang lawless violence, pananalakay, at paghihimagsik. Makikita dito na ang pagdedeklara ng batas militar ay isang legal na aksyon na maaaring gawin ng Pangulo. Ang kapangyarihang ito ay ipinagkaloob sa Pangulo para gamitin sa mga panahong talagang kailangan ito: kapag nanganganib na ang buhay ng mga tao at kinakailangan ang mga kapangyarihan na ito para siguraduhing ligtas sila.

Dahil sa sobrang lawak na kapangyarihang ibinibigay ng batas militar sa Pangulo, gumawa ang ating Konstitusyon ng mga paraan para siguraduhin na ginagamit ang batas militar sa wastong paraan. Ang kapangyarihan ng pamahalaan ay nakabahagi sa iba’t-ibang institusyon para hindi ito nakatutok sa isang departamento lamang. Ang deklarasyon ng batas militar at ang pagsuspinde ng writ of habeas corpus ay maaaring magdulot ng pang-aabuso ng ating mga karapatang sibil kapag ito ay ginamit sa masamang paraan. Ang maselang balanse ng kapangyarihan ay maaari lang magambala sa mga malalang pangyayari at kapag wala nang ibang maaaring gawin pang iba.

Malaki ang parte ng kagawarang tagapagbatas o lehislatibo at kagawarang panghukuman sa pagprotekta ng ating mga karapatan. Sa pamamagitan ng paglimita sa mga dahilan para ideklara, ipatupad, at pahabain ang batas militar, binibigyan sila ng kapangyarihan para pigilan ang mga maaaring paglabag ng Pangulo sa totoong layunin ng batas militar.

 

Ang Proseso ng Pagdedeklara ng Martial Law

Itinatag ang kasalukuyang 1987 Konstitusyon pagkatapos ng Martial Law. Ayon dito, dapat sundin ng Pangulo ang mga sumusunod na probisyon sa pagdedeklara ng Martial Law.

Bilang Commander-in-Chief, maaari niyang tawagan ang hukbong sandatahan ng Pilipinas tuwing mayroong paglaganap ng lawless violence, pagsalakay, at paghihimagsik. Kapag may pagsalakay at paghihimagsik, maaari niyang ideklara ang Martial law sa buong bansa o sa parte lamang nito at suspindehin ang writ of habeas corpus.

 

 

Ang martial law at ang pagsuspinde ng writ of habeas corpus ay hindi maaaring lumagpas ng animnapung araw. Hindi awtomatiko ang pagsuspinde ng writ sa ilalim ng batas militar. Bukod dito, ang suspensiyon ay maaari lamang ipatupad sa mga kinasuhan ng paghihimagsik o pananalakay. Kahit may suspensiyon, ang inaresto ay dapat kasuhan si ilalim ng tatlong araw o siya ay palalayain.

 

 

Sa loob ng apat na pu’t walong oras mula sa pagdedeklara ng batas militar, dapat magpasa ang Pangulo ng ulat sa Kongreso. Ang Kongreso naman ay dapat bumoto ng sabay sa tanong na kung papayagan ba nilang magdeklara ang Pangulo ang ng batas militar. Para matuloy ang pagdedeklara ng batas militar, kinakailangan na karamihan ng mga miyembro ng ating Kongreso ang sumang-ayon dito.

 

 

Sa pangunguna ng Pangulo, kung kinakailangang lumagpas ng 60 na araw ang pagpapatupad ng batas militar, kailangan din ito pagbotohan ng Kongreso. Ang haba ng ekstensiyon ay tutukuyin din ng Kongreso.

 

 

Ang Korte Suprema ay naatasang suriin kung mayroong sufficient factual basis o sapat na tamang batayan para ideklara ang batas militar kapag nagsampa ng kaso ang isang ordinaryong mamamayan sa hukumang ito. Kailangan maglabas ng desisyon ang Korte sa loob ng 30 na araw mula sa pagsampa ng kaso.

Ang lahat ng mga ito ay para siguraduhin na hindi maabuso ng Pangulo ang mga kapangyarihan ng batas militar. Sa pamamagitan ng mga checks and balances, maaari lamang ideklara ang batas militar kapag may sufficient factual basis o sapat na tamang batayan para gawin ito, na susuriin ng Korte Suprema. Bukod pa dito, sinisigurado ng batas na ligtas ang mga mamamayan mula sa pang-aabuso kapag sinuspinde ang writ of habeas corpus. Ang mga hakbang na ito ay iniukit sa ating Konstitusyon dahil sa mga nangyari noong panahon ng Martial Law sa ilalim ni Marcos.

 


Mga Sanggunian

  1. The 1935 Constitution. The Official Gazette of the Philippines. Retrieved from http://www.officialgazette.gov.ph/constitutions/the-1935-constitution/

  2. The 1987 Constitution. The Official Gazette of the Philippines. Retrieved from http://www.officialgazette.gov.ph/constitutions/1987-constitution/


RELATED ARTICLES


Warning Signs: The Events Leading Up to Martial Law
We look back at events before the declaration of Martial Law in 1972 that, in retrospect, could have served as signs ...
Ang Pagdeklara ng Martial Law
On the night of September 23, 1972, Ferdinand Marcos spoke to the nation by television and by radio to make it known ...
Young Marcos
By seeing both the good and the bad in Marcos’s early life, sifting through facts and myths, it becomes possible to s...